آلکانها
<<بسم الله الرحمن الرحیم>>
(( آلکان ها ))
مبنای نامگذاری آلکان ها تعداد اتم های کربن موجود در زنجیر آنهاست.
به جدول توجه کنید:
به استثنای ۴ ترکیب متان اتان, پروپان و بوتان که نامهایشان ریشه قدیمی و تاریخی دارد سیستم نامگذاری آلکان ها با توجه به تعداد کربنی که دارند این تعداد با اعداد یونانی مشخص میشود و با اضافه کردن پسوند آن در آخر نامشان نامگذاری می شود مثلاً C۵H۱۲ که 5کربن دارد با پیشوند<<پنت>>و پسوند<<آن>> نامگذاری می شود و در نتیجه آن را پنتان می‌نامند.
اگر از آلکان یک اتم هیدروژن برداشته شود باقیمانده مولکول را گروه آلکیل می‌نامند برای نامگذاری گروههای آلکیل در انتهای نام آلکان پسوند (( ایل)) را جایگزین ((آن)) می کنیم . برای مثال با برداشتن یک اتم هیدروژن از متانCH۴گروه متیل _CH۳_ ایجاد می شود از تلفیق نام گروههای آلکیل با گروه های عاملی که صدها و هزارها ترکیب را می‌توان به طور منظم و سیستماتیک نامگذاری کرد.
متان و اتان فقط یک نوع هیدروژن دارند چهار هیدروژن CH۴باهم معادلند وشش هیدروژن C۲H۶ نیز معادل یکدیگر می باشند. در نتیجه هر کدام از چهار هیدروژن متان با هر کدام از ۶ هیدروژن اتان که برداریم فقط یک نوع گروه متیل و یک نوع گروه اتیل حاصل میشود. ولی در مکان های بعدی چنین نیست در پروپان و بوتان نرمال دو نوع هیدروژن( هیدروژن های Aو B) در پنتان و هگزان نرمال سه نوع هیدروژن(هیدروژن های A,B,C)وجود دارد.
در اثر جایگزین کردن متوالی یک هیدروژن انتهایی با یک گروه متیل در آلکان های راست زنجیر با توجه به جدول ایزومرهای الکانی زیر
سری همولوگ آنها تشکیل میشود .همچنین در صورتی که اتمهای هیدروژن داخلی را با گروههای آلکیل جایگزین کنیم تعداد زیادی آلکان با زنجیر جانبی تشکیل می شود به عنوان مثال در مورد پروپان در اثر جایگزین کردن هیدروژن انتهایی با گروه متیل بوتان تولید میشود, ولی جایگزینی هیدروژن داخلی با گروه متیل آلکان ۴ کربنی شاخه دار ,۲متیل پروپان یا ایزوبوتان تشکیل می شود. بوتان و ایزوبوتان هر دو دارای فرمول مولکولی یکسان C۴H۱۰هستند.
نکته:( ترکیباتی که فرمول مولکولی آنها یکسان است ولی ساختمان های متفاوت دارند ایزومر نامیده می‌شوند) بنابراین ایزومری در آلکانها در C۴ شروع میشود.
شاخه دار شدن در سریال آلکان ها همواره امکان‌پذیر است. از این نظر تنها متان اتان و پروپان ((ایزومر)) ندارند. ولی بوتان دو ایزومر,پنتان سه ایزومر,هگزان پنج ایزومر و…
دارد که درجدول(( ایزومرهای آلکانی در بالا)) نشان داده شده است دیده میشود.
