مواد شیمیایی و چیز های خطرناکی که باید بدانید…
هیچ ماده شیمیایی بی خطری وجود ندارد.
هر ماده‌ای می تواند در برخی شرایط بی خطر و در برخی شرایط دیگر به شدت خطرناک باشد؛ به عنوان مثال، مقدار جزئی پراکسید هیدروژن به طور طبیعی در هوایی که تنفس می کنیم وجود دارد و همچنین در کبد ما نیز به طور طبیعی ایجاد شده و سپس توسط آنزیم های موجود در سلول ها به آب و اکسیژن تجزیه می شود. بنابراین به نظر می‌رسد که ماده پرخطری نباشد. جالب است بدانید که بوی خاصی که در بیمارستان ها و مراکز درمانی استشمام می کنید اغلب به خاطر استفاده از پراکسید هیدروژن به عنوان یک عامل ضد عفونی کننده است.
ظاهراً پراکسید هیدروژن ماده‌ای بی خطر و یا حداقل کم خطر به نظر می رسد؛ اما جالب است بدانید که همین ماده، در غلظت های بالای ۱۰ درصد می تواند فوق العاده خطرناک بوده و در غلظت های بالاتر، حتی قابلیت ایجاد سرطان را نیز دارد (گرچه این قضیه در حیوانات اثبات شده اما در مورد انسان ها شواهد مستقیمی وجود ندارد ولی انسان عاقل جانب احتیاط را رعایت می کند). خود من به عنوان یک تجربه ناخوشایند در برخورد با این ماده، دچار سوختگی جزئی شدم که باعث سوزش و خارش عجیبی شد و رنگ پوست دستم را برای مدتی تغییر داد؛ درست مثل تصویر زیر.
این ماده به ظاهر کم خطر در واکنش با مواد آلی می تواند باعث بروز انفجار نیز شود؛ بنابراین گرچه در غلظت های پایین خطر چندانی ندارد و حتی در برخی دهانشویه ها نیز مورد استفاده قرار می گیرد؛ اما در غلظت های بالاتر، خطر جدی به حساب آمده و می تواند عواقب جبران ناپذیری به دنبال داشته باشد. بنابراین عاقلانه ترین راه برای کار با مواد شیمیایی، دانستن شرایطی است که در آن شرایط، ماده مورد نظر می‌تواند خطرناک یا بی خطر باشد.
اما این اطلاعات را از کجا می توان به دست آورد و چگونه از آن ها استفاده کرد؟ در ادامه به 3 روش برای استخراج اطلاعات مواد اشاره می کنیم:
3_ به منابع مراجعه کنید
به عنوان اولین پیشنهاد به شما پیشنهاد می کنم که به سراغ کتاب های مرجع شیمی بروید و اطلاعات مربوط به مواد را از آن جا استخراج کنید؛ از جمله معروف ترین کتاب های مرجع شیمی می توانم به هندبوک سی آر سی (CRC HandBook) اشاره کنم که جزو معروف ترین و معتبرترین کتب مرجع در شیمی به حساب می آید و هر چند سال یکبار نیز به روز رسانی می شود.
همچنین شرکت های بزرگ شیمیایی مثل شرکت مرک نیز کتاب های مرجعی درباره مواد شیمیایی دارند که اطلاعات بسیار خوبی درباره هر ماده و همچنین روش های شناسایی و سنجش ناخالصی های موجود در آن ماده را نیز در اختیارتان قرار می دهد؛ شما می توانید برای تهیه این کتاب ها به اینجا مراجعه کنید.
2_ به فروشندگان مواد شیمیایی مراجعه کنید
برای دریافت اطلاعات یک ماده شیمیایی می توانید به فروشندگان آن مواد مراجعه کنید؛ البته همه فروشندگان قابل استناد نیستند و صرفاً برای دریافت اطلاعات دقیق و درست باید به سراغ معروف ترین تولید کنندگان مواد شیمیایی، از جمله شرکت مرک آمریکا و آلمان و همچنین شرکت شیمیایی سیگما اشاره کنم.
شما می توانید با مراجعه به وب سایت این شرکت ها و جستجوی ماده مورد نظر اطلاعات مربوط به آن ماده را به دست آورید؛ برای مشاهده وب سایت شرکت مرک اینجا و برای مشاهده وب سایت شرکت سیگما اینجا را کلیک کنید.
1_ به وب سایت های رسمی مراجعه کنید
برخی سازمان ها و یا دولت کشور های توسعه یافته، منابع اطلاعاتی بسیار خوبی برای همه علوم دارند که قابل استناد اند و رفرنس های بسیار دقیقی به مقالات متعدد پژوهشی ارائه می کنند. بنابراین بهترین گزینه برای دریافت اطلاعات دقیق درباره مواد و ویژگی های آن ها، مراجعه به این سایت هاست.
سایت های مختلفی از انجمن های شیمی آمریکا و انجمن شیمی انگلستان گرفته تا دانشگاه ها و یا مراکز پژوهشی دیگر وجود دارد؛ اما همه آن ها یک مجموعه کامل از اطلاعات مورد نیاز شما را ندارند؛ اما یک وب سایت وجود دارد که اطلاعات بسیار کامل و دقیقی به شما ارائه می کند؛ نام این وبسایت PubChem می باشد.
PubChem یک وب سایت معتبر و حرفه ای در زمینه مواد شیمیایی است که علاوه بر اطلاعات دقیق درباره ویژگی های مختلف مواد، همچنین اطلاعات جانبی بسیار جالب از جمله اطلاعات طیف سنجی های مختلف و … را نیز در اختیار شما قرار می دهد؛ برای ورود به این وب سایت اینجا را کلیک کنید.
