اندازه گیری نقطه جوش یکی از آزمایشات بسیار ساده و در عین حال بسیار مهم در شیمی آلی می باشد. در این آزمایش، دمایی که مایع در آن می جوشد اندازه گیری می شود و ما می توانیم با استفاده از نقطه جوش به دست آمده، درباره ماهیت شیمیایی ماده گمانه زنی کنیم. در این مقاله به بررسی و تشریح کامل آزمایش اندازه گیری نقطه جوش می پردازیم.
اندازه گیری نقطه جوش به روش لوله مویین
این روش یکی از ساده ترین و در دسترس ترین روش های غیردستگاهی برای اندازه گیری نقطه جوش است. در ادامه به بررسی و شرح مرحله به مرحله این روش می پردازیم. این روش برای اندازه گیری نقطه جوش محلول یا مایعاتی که حداقل 5 میلی لیتر از آن را در اختیار داشته باشید کاربرد دارد. ابتدا باید ست آزمایشی را فراهم کنید.
ست آزمایش اندازه گیری نقطه جوش
برای این کار یک لوله آزمایش کوتاه را بردارید و نمونه تان را به درون آن بریزید. توجه داشته باشید که باید حداقل 1 الی 2 سانتی متر از کف لوله را نمونه پر کند. برای این که بتوانید این آزمایش را با مقادیر کمتری از نمونه تان انجام دهید می توانید از لوله آزمایش های کوچک تر استفاده کنید. توجه کنید که دهانه لوله آزمایش باید به حدی باشد که بتوان هب راحتی یک دماسنج جیوه ای و یک لوله مویین را به درون آن وارد کرد.
پس از ریختن نمونه داخل لوله، آن را توسط گیره و پایه، بالای چراغ بونزن تنظیم کنید. لوله را به مقدار 3 الی 4 سانتی متر بالاتر از آخرین ارتفاع شعله تنظیم کنید. تا حرارت ملایم تری به لوله برسد. توجه کنید که شعله چراغ بونزن نباید به صورت مستقیم و شدید با لوله تماس داشته باشد. هر چه حرارت ملایم تری به لوله آزمایشی برسد؛ دقت انجام کار بالاتر خواهد بود.
دماسنج جیوه ای که حداکثر دمای آن 250 درجه سانتی گراد باشد را بردارید و یک لوله مویین که یک سر آن بسته شهد است را به آن ببندید. برای بستن یک سر لوله مویین از دستور العمل زیر استفاده کنید.
آماده سازی لوله مویین
ابتدا چراغ بونزن را روشن کنید و سپس یک لوله مویین شیشه ای بردارید. یک سر لوله را روی شعله بگیرید تا ذوب شود. سپس با استفاده از انگشت سبابه و شست، لوله را روی شعله بچرخانید تا شیشه ذوب شده دهانه باز لوله را مسدود کند. سپس همچنان که لوله را می چرخانید از شعله خراج کنید و چرخاندن را تا خنک شدن سر لوله ادامه دهید.
حال لوله مویین را طوری که سر باز آن به سمت مخزن دماسنج و سر بسته آن به سمت بالا باشد به دماسنج ببندید. برای این کار می توانید از چسب نواری و یا کش استفاده کنید. با استفاده از یک گیره دیگر، دماسنج را همراه با لوله مویین که به آن بسته اید درون مایع داخل لوله آزمایشی فیکس کنید. توجه داشته باشید که لوله مویین باید به صورت عمودی در نمونه فرورفته باشد. بنابراین اگر لوله مویین کج شده است؛ آن را تنظیم کنید.
روش انجام آزمایش اندازه گیری نقطه جوش
بعد از بستن ست آزمایش، چراغ بونزن را با شعله ملایم روشن کنید. اجازه دهید تا به آسهتگی دما افزایش یابد. در این مدت به طور مداوم به انتهای باز لوله مویین توجه کنید. در ابتدا نمونه وارد لوله مویین نمی شود. با بالا رفتن دما، در نهایت به دمایی می رسیم که حباب های بسیار ریز هوا از انتهای باز لوله مویین وارد نمونه می شود.
با بالارفتن دما، در نهایت خروج حباب های هوا قطع شده و نمونه وارد لوله مویین می شود. به محض این که خروج حباب های هوا متوقف شد و نمونه شروع به بالا رفتن از لوله مویین کرد؛ دما را یادداشت کنید. این دما همان دمای جوش نمونه شما می باشد. این آزمایش را یک یا دو بار دیگر نیز تکرار کنید و از نتایج به دست آمده میانگین بگیرید. برای درک بهتر به تصاویر زیر توجه کنید.
در این تصاویر مرحله d همان دمای جوش است. به ست آزمایشی چیده شده توجه نکنید. ست آزمایشی شما صحیح است. مرحله c قبل از نقطه جوش و مرحله e پس از نقطه جوش بوده و هیچ یک اعداد مناسبی برای نقطه جوش نمونه نیستند.
مواد و تجیهزات لازم برای این آزمایش را از کجا تهیه کنیم؟
شما می توانید برای خرید کلیه مواد و تجهیزاتی که در این آزمایش استفاده شده است را از فروشگاه شیمی دون خریداری کنید. همچنین برای خرید مواد و یا تجهیزاتی که در فروشگاه موجود نیست نیز می توانید با شماره تلفن پشتیبانی شیمی دون تماس برقرار کنید. همچنین می توانید با شماره تلفن زیر تماس بگیرید.
09135845410 حیدری
