دستگاه EC متر یکی از دستگاه هایی است که باید به صورت روزانه کالیبره شود. از این دستگاه برای اندازه گیری سختی آب، سنجش میزان TDS، سنجش شوری و هدایت الکتریکی محلول ها استفاده می شود. در این مقاله قصد داریم تا یک روش بسیار ساده مبتنی بر استاندارد های دقیق آزمایشگاهی را برای کالیبره کردن EC متر ارائه کنیم.
1_ آماده سازی دستگاه
برای کالیبره کردن EC متر، ابتدا باید دستگاه برای اندازه گیری آماده شود. برای آماده سازی دستگاه فراغ از این که آنالوگ باشد یا دیجیتال و جدید باشد یا قدیمی مراحل زیر را به دقت انجام دهید.
- دستگاه را به برق بزنید و آن را روشن کنید. اجازه دهید تا دستگاه به مدت 10 الی 15 دقیقه روشن بماند تا مدار های دستگاه برای اندازه گیری به پایداری برسند. عجله در انجام اندازه گیری می تواند منجر به خطا های دستگاهی غیر منتظره شود. بنابراین پیش از اندازه گیری اجازه دهید تا دستگاه به مدت زمان اشاره شده روشن بماند.
- الکترود دستگاه را با آب مقطر فراوان بشویید. توجه کنید که هر چه سطح الکترود تمیز تر باشد؛ دقت اندازه گیری بالاتر خواهد بود. بنابراین در شستن الکترود خسیس نباشد و با آب مقطر (ترجیحا آب دیونیزه) سطح الکترود را بشویید.
- سطح الکترود را با اسفاده از یک پارچه بدون پرز خشک کنید. سعی کنید این کار را با حساسیت بالا انجام دهید و مطمئن شوید که سطح الکترود خراش بر ندارد. همچنین توجه داشته باشید که پارچه مورد استفاده پرز دار نباشد و همچنین مطمئن شوید که از پارچه کاملا تمیزی برای خشک کردن الکترود استفاده می کنید. گاهی آلودگی های موجود بر سطح پارچه باعث آسین به الکترود و یا خطا در اندازه گیری می شود.
2_ آماده سازی محلول های استاندارد
بهتر است از محلول های هدایت استاندارد آماده استفاده کنید. این محلول ها به صورت تجاری در دسترس بوده و شما می توانید به سادگی آن ها را خریداری کنید. برای خرید این محلول ها می توانید با شماره تلفن پشتیبانی سایت (09135845410 حیدری) تماس برقرار کنید. اما در صورت نداشتن این محلول ها، خود شما می توانید آن ها را بسازید.
برای کالیبراسیون دستگاه EC متر باید از 1 الی 3 محلول استاندارد استفاده کنید. توجه داشته باشید که در صورت نداشتن سه محلول استاندارد، برای کالیبراسیون تک نقطه ای یا دو نقطه ای از محلول هایی استفاده کنید که به هدایت آن ها به هدایت محلول مورد اندازه گیری شما نزدیک تر باشد. مثلا اگر محلول رقیقی دارید از محلول استاندارد هایی با غلظت پایین مثل محلول هدایت 10 یا 100 یا 147 استفاده کنید یا اگر محلول بسیار غلیظی دارید از محلول هدایت 1000 یا 1413 استفاده کنید.
یک بشر 50 یا 100 میلی لیتری بردارید و آن را با دقت بسیار بشویید. سپس با استفاده از آب مقطر (ترجیحا آب دیونیزه) آن را بشویید و سپس در آون قرار دهید تا خشک شود. سپس در صورت اطمینان از تمیز بودن بشر، محلول استاندارد را در آن بریزید و حدود 5 تا 10 دقیقه صبر کنید تا دمای بشر و محلول یکسان شود. همین کار را برای دو محلول دیگر نیز انجام دهید.
در صورت نداشتن محلول های استاندارد می توانید آن ها را تهیه کنید. در صورتی که پتاسیم کلرید آزمایشگاهی داشته باشید؛ محلول های استاندارد را با غلظت های زیر تهیه کنید.
محلول 147 µS/cm = محلول 0.001 مولار KCl
محلول 1413 µS/cm = محلول 0.01 مولار KCl
محلول 12.88 mS/cm = محلول 0.1 مولار KCl
محلول 111.8 mS/cm = محلول 1 مولار KCl
حال می توانید بسته به نوع نیازی که دارید از کالیبراسیون تک نقطه ای، دو نقطه ای و یا سه نقطه ای استفاده کنید.
روش کالیبراسیون تک نقطه ای
- محلول استانداردی که هدایت نزدیک تری به محلول شما دارد را انتخاب کرده و آن را مطابق توضیحات بالا درون بشر بریزید.
- در صورتی که دستگاه شما قابلیت ATC دارد آن را فعال کنید. در غیر این صورت دمای محلول را با استفاده از یک دماسنج جیوه ای یا الکلی اندازه گیری کنید. در صورتی که دستگاه شما قابلیت ATC ندارد، دما را به صورت دستی به دستگاه بدهید.
- الکترود تمیز و خشک شده را درون محلول استاندارد فرو کنید. توجه داشته باشد؛ آن قدر الکترود را درون محلول فرو ببرید که صفحات پلاتینی الکترود به طور کامل درون محلول قرار بگیرد.
- به مدت 1 تا 2 دقیقه صبر کنید تا عدد نشان داده شده روی دستگاه به طور کامل ثابت شود.
- با استفاده از دکمه های روی دستگاه به منوی کالیبراسیون بروید و با استفاده از دکمه های بالا و پایین عدد را روی محلول استانداردی که استفاده می کنید تنظیم کنید.
- مدتی صبر کنید تا عدد EC خوانده شده توسط دستگاه با عدد محلول استاندارد یکی شود و دستگاه بوق بزند. در این حالت علامت ساعت شنی روی دستگاه حذف می شود. دکمه cfm را فشار دهید تا دستگاه این عدد را ثبت کند. اگر کار را به درستی انجام داده باشید. دستگاه این عدد را ثبت می کند و عدد محلول استاندارد بعدی را نمایش می دهد.
- دکمه cal را فشار دهید تا دستگاه از منوی کالیبراسیون به منوی اصلی برگردد. تا این مرحله شما دستگاه EC متر را به صورت تک نقطه ای کالیبره کرده اید.
روش کالیبراسیون دو و سه نقطه ای
مراحل گفته شده در روش تک نقطه ای را تا مرحله 5 انجام دهید. سپس بعد از این که دستگاه عدد محلول استاندارد بعدی را نشان داد. الکترود را از محلول خارج کنید. آن را با آب مقط یا آب دیونیزه ب طور کامل بشویید و سپس آن را در محلول استاندارد خواسته شده قرار دهید. برای کالیبراسیون سه نقطه ای، همین کار را با محلول های دیگر نیز تکرار کنید. همچنین می توانید از راهنمای تصویری زیر استفاده کنید.
توجه داشته باشید که اگر دستگاه از شما محلول استانداردی می خواهد و شما آن را ندارید. می توانید با استفاده از دکمه بالا و یا پایین، محلول های استاندارد دیگر را انتخاب کنید. توجه داشته باشید که به علامت µS و mS توجه کنید.
